ورود آقایان ممنوع!

                

 

دومین جشنواره زنان سرزمین من

مدهاى ساده، زیبا، خاص براى زنان

جشنواره «زنان سرزمین من» مى تواند باز هم برگزار شود. اجراى آن به سال هاى سوم، چهارم، پنجم و بیشتر برسد و هر بار یک تغییر کوچک در طرحى که ارائه مى شود، یک تغییر کوچک در دیدگاهى که آن را به وجود مى آورد و یک تغییر کوچک در ذهنیت مسئول، مدیر یا تولیدکننده، مى تواند در ادامه تأثیر ماندگار و مفیدى در پى داشته باشد.

«دولت بى بى تاجیک» سرش شلوغ است. زنان ایرانى شال هاى روشن رنگى را که او لبه آنها را با دست، دوردوزى کرده پسندیده اند. حتى مانتوهایى که دولت بى بى به شیوه زنان تاجیکى افغانستان، سوزن دوزى کرده هم میان زنان ایرانى طرفدار پیدا کرده است. او پنهان کارى نمى کند، مى گوید: «خیلى از کارهاى ما شبیه کار زنان شما در سیستان و بلوچستان است.» کمى آن طرف تر از غرفه اى که دولت بى بى، آنجا دارد مانتوى انارى رنگى که پر از نقش و نگارهاى سوزن دوزى شده را از تن مانکنى درمى آورد تا به یک زن خریدار ایرانى بدهد، غرفه سیستان و بلوچستان خلوت است و «حور بى بى جمال زهى» مدیرعامل شرکت تعاونى ۱۳۰۲ زنان ایرانشهرى کارهاى سکه دوزى و سوزن دوزى اعضاى تعاونى اش را نشان مى دهد و مى گوید: «افغان ها کارهاى ما را یاد مى گیرند و با قیمت پایین ترى مى دوزند. هفته اى هزارها دست لباس تولید مى کنند. آن وقت کارهاى ما روى دستمان مى ماند و از جایى هم حمایت نمى شویم.» در غرفه سیستان و بلوچستان نگرانى از چشم هاى «حور بى بى جمال زهى» مى بارد و در غرفه افغانستان چشم هاى دولت بى بى تاجیک از خوشحالى برق مى زند. زنان خریدار ایرانى از او شماره تلفنى براى دادن سفارش کار مى خواهند. دولت بى بى خوشحال است، شاید خوشحال ترین خارجى که در جشنواره «زنان سرزمین من » در ایران شرکت کرده است.

«کد ۶۹» چادر بلند سیاهى است که طراح اهل کشور عربستان آن را در نمایش زنده لباس در جشنواره زنان سرزمین من ارائه داده است. مدلى که آن را به سر کرده، فقط چشم هایش پیداست. زن تماشاچى که مانتو و شلوار سورمه اى پوشیده و چادر مشکى به سر دارد، هنوز مدل از روى (cat walk) سکوى نمایش پائین نرفته، مى گوید: «من همین چادر خودمان راترجیح مى دهم. چادر را رنگى کنند. سفید، سبز، قهوه اى . چه اشکالى دارد؟! بهتر از چادر عربى براى من و کشور من است!» «کد ۶۵» لباس ساده بدون طرح با ترکیب پارچه سبز در زمینه اصلى و رنگ کرم از طراح اندونزى است.

«کد ۷۱» لباس سفید و آبى روشن، به شکل پیراهن بلند و شلوار از طراح ترکیه اى است.

                                     

چادر پیلى دار و نیم چادر سیاه

زنان ایرانى هر کدام ۱۰۰۰تومان پول داده اند تا بدون حضور مردان ایرانى ، دومین نمایش زنده لباس اسلامى که اتفاقاً تمام مدل ها در آن پوشش اسلامى دارند را از نزدیک ببینند. اندکى قبل از شروع بخش بین الملل شو، که در آن طراحان خارجى طرح هاى در قالب پوشش اسلامى خود را ارائه بدهند، سکوى نمایش در اختیار طراحان ایرانى بود.

چادر پیلى دار، نیم چادر سیاه با دامن سفید و سیاه، کت پیله دار با دامن بلند و سربند قهوه اى، پیراهن تمام قد آستین بلند با سربند آبى و خیلى طرح ها و مدل هاى دیگر مناسب براى محل کار و میهمانى هاى رسمى را طراحان داخلى ارائه داده بودند. دیدن برخى از مدل ها براى تماشاچیان جالب، نشانه نوآورى و در عین حال با یک پرسش اصلى همراه بود: « پوشیدن این لباس ها در محل کار و کوچه و خیابان تاچه حد عملى است؟»

در طول چند روز برپایى جشنواره زنان سرزمین من بیشتر این قبیل پرسش ها و یا حتى انتقادها از برپایى آن، خطاب به مهناز قندفروش مشاور استاندار تهران و مسئول اجرایى برگزارى جشنواره «زنان سرزمین من» بود. اما پاسخ او دست کم به این پرسش چندان واضح و به دور از ابهام نبود: « اگر زنان را دعوت به پوشش اسلامى مى کنیم، باید تنوع را هم به آنها ارائه بدهیم. چرا که جامعه ما نیاز به تنوع در پوشش دارد.»

البته این پاسخ آنقدر کامل نبود تا زنانى را که با لباس هاى یکنواخت و تکرارى، هیجان زده از مدل هاى متنوع جشنواره دیدن مى کردند و سؤال شان درباره امکان تولید انبوه و در دسترس گذاشتن طرح هاى ارائه شده بود، قانع کند.

با این همه دشوارى اظهار نظر صریح تر براى مهناز قندفروش مى تواند کمتر باشد، وقتى در کنار خود وزیر کشور و استاندار تهران را هم همراه دارد. وزیر کشور در روز افتتاحیه جشنواره گفته بود: «ما باید با شناخت جایگاه و موقعیت تاریخى خود و با توجه به این که نگاه هاى فراوانى متوجه ملت ایران است در زمینه هاى مختلف مانند سلوک، رفتار اجتماعى، عرصه هاى سیاسى و فرهنگى، لباس، تبلیغات، فیلم و معمارى، توانایى مردم را به فعلیت کامل برسانیم.این وظیفه بزرگى است که بر دوش همه ماست.»

و استاندار نیز معتقد بود: «دوران جوانى و پدیده جوانى با نوگرایى، تنوع و شادى توأم است. بنابراین باید براى این تنوع طلبى هم الگوهاى جدیدى ارائه دهیم.»

شو زنده، بخش اصلى

صداى جیغ کودک و هیس بلند یکى از مسئولان سالن نمایش زنده لباس در سویى که نزدیک در ورودى هم هست همهمه و شلوغى به راه مى اندازد، این شلوغى با سقوط پوسترى که روى آن تصویر دختر مدلى با پوشش چادر نظامى نیروى انتظامى است، به روى زمین همراه مى شود، اما مدل هایى که با نگاه هاى مات و بى روح در فرصت یک ساعت و نیم باید لباس هاى مختلفى را به تن کرده و نمایش بدهند، توجهى به شلوغى و همهمه اطراف خود ندارند. حدود ۴۰۰ زن در اطراف سکوى نمایش روى صندلى نشسته اند. بعضى خودشان را باد مى زنند. بعضى آدامس مى جوند و عده اى هم مثل این که فرصت مغتنمى از حادثه اى که خیلى اتفاق نمى افتد، به دست آورده اند، با دقت به لباس هاى تن مانکن ها، حرکات و طرز راه رفتن آنها نگاه مى کنند. این بخش جشنواره براى برگزارکننده ها هم مهم است. مهناز قندفروش مى گوید: «شو زنده لباس بخش اصلى است.» ۳ ربع از شروع نمایش زنده لباس گذشته، سوگل مهرداد، دانش آموخته رشته طراحى لباس، طرح ها را دیده و معتقد است بیشتر آنها کاربردى اند: «ترکیب رنگ ها و برش ها خیلى خوب است. اما سربندها به لباس ها نمى آید. گاهى مدل مانتو و لباس خیلى نو و قشنگ است اما سربندها تمام زیبایى لباس را گرفته اند.» یکى از مانکن ها از میان دود سفید بیرون مى آید. با مانتوى مرکب از پارچه سیاه و سفید، دفیله مى رود. در هر طرف سکوى نمایش چند ثانیه اى مى ایستد. درست به روبرویش نگاه مى کند و چند بارى مى رود و برمى گردد. سوگل مهرداد مى گوید: «هنوز هیچ کدام از طراح ها یک طرح با پارچه گلدار نزده اند. رنگ هاى ساده را باهم ترکیب کرده اند.آن هم فقط رنگ هاى محدود مثل قهوه اى، مشکى، کرم. رنگ ها شاد نیستند. رنگ هاى آبى، سبز، خیلى در لباس ها کار نشده است. چرا آدم همه اش رنگ هاى تیره بپوشد؟»

                                           

۱۲۰ مدل براى ۴۰ شغل

۱۲۰ مدل براى ۴۰ عنوان شغلى از بخش لباس هاى مشاغل جشنواره براى زنان شاغل طراحى و معرفى شده است.

بسیجى، پلیس، عضو ارکستر، کارمند هتل، میهماندار، راهنماى گردشگرى، معلم، مجرى تلویزیون، کتابدار و کارمند اگر زن باشند، شاید در آینده بتوانند از نمونه مدل هاى ارائه شده در جشنواره زنان سرزمین من در محل کار خود استفاده کنند. مسئول بخش مشاغل مى گوید: «این طرح ها مى توانند لباس زنان شاغل در بخش هاى مختلف را از تکرارى و یکنواخت بودن خارج کرده، با حفظ پوشش و حجاب اسلامى به آنها زیبایى بدهد.»

چادرى به شکل یونیفورم با کلاه و درجه هایى که روى آن دوخته شده، براى یک زن عضو نیروى انتظامى، مانتو یقه دار، جلوبسته با دامن پیله دار براى یک زن کارمند و مانتویى با برش خاص در قسمت دامن آن براى زن عضو ارکستر زنانه و بسیارى از مدل ها، به عقیده مهناز قندفروش اگر به تولید انبوه برسند، میان زنان طرفدار خواهند داشت: «ارائه طرح براى لباس مشاغل به معناى یک شکل کردن لباس زنان شاغل نیست. اتفاقاً در حال حاضر لباس زنان کارمند ما ملاک واحدى ندارد. مانتوى گران قیمت طرح دار مناسب میهمانى با مانتوى ارزان ساده در یک محیط کارى تن زنان دیده مى شود. با ارائه طرح هاى لباس زنان شاغل ضمن حفظ تنوع، شأن زنان در محیط هاى کار هم حفظ مى شود.»

یکى از زن هاى بازدیدکننده، چند مدل از لباس هاى ارائه شده براى زنان کارمند را پسندیده و حالا مى پرسد این لباس ها کى در مغازه ها عرضه مى شود؟ او مى گوید: «قبل از این که بیایم، فکر مى کردم از سر و ته همان مدل هاى قبلى زده اند. اما حالا مى بینم، تنوع در طرح، برش و دوخت کم نیست، مى شود در بین آنها لباس مناسبى پیدا کرد.»

ساده، زیبا، خاص

شمارى از دانشجویان و دانش آموخته هاى رشته طراحى لباس، طرح هاى خود را در این جشنواره ارائه داده اند. ساده، زیبا و خاص ، تعریف نسرین فروغى آذر، کارشناس طراحى دوخت از کارهاى ارائه شده دانشجویان دانشگاه شریعتى است. او این لباس ها را در طول ۶ ماه، یکجا گرد آورده است تا قابلیت هاى طراحان ایرانى را براى ارائه طرح هاى مناسب، مفید و زیبا براى زنان ایرانى به همه بشناساند: «خواستیم این کار را بکنیم، تا نگویند طراح نداریم. دستمان بسته است و ناچاریم از روى اینترنت و ماهواره کپى بردارى کنیم.»

۱۲ دست لباس ایده گرفته از بناهاى تاریخى قزوین که در آنها از چاپ و مهر استفاده شده است.

سرى لباس هاى قهوه اى، ایده گرفته از مسجدجامع اصفهان با سوزن دوزى و شبکه دوزى مخصوص اصفهان، طرح هاى برگرفته از مینیاتورهاى استاد فرشچیان، لباس هایى که موضوع آنها هنرهاى دوره سلجوقى است، طرح هایى اند که با ایده گرفتن از هنرهاى ایرانى در دوره هاى مختلف تاریخى، قابلیت این را دارند که با طراحى نو در پوشش امروزى مورد استفاده قرار بگیرند. نسرین فروغى آذر مى گوید: «این طرح ها باید سبک باشد. ساده و خلاصه تا از آنها استقبال شود. کسانى که براى بازدید آمدند، لباس ها را پسندیدند، حتى عیوب کار را گفتند. اما طراحان جوان ایرانى نیاز به حمایت دارند. وزارت تعاون مى گوید خودتان سرمایه اولیه را جمع کنید. براى ادامه کار به شما وام مى دهیم. اما همان سرمایه اولیه را چند دانشجو یا فارغ التحصیل چطور مى توانند تهیه کنند؟»

تأثیرى ماندگار و مفید

«خسته نباشید، خدا قوت، کار خیلى خوبى انجام داده اید.»

گل محمد بامرى، نماینده ایرانشهر در مجلس شوراى اسلامى، این جمله ها را خطاب به مهناز قندفروش مسئول اجرایى جشنواره «زنان سرزمین من» مى گوید و ادامه مى دهد در مجلس حاضرند هرگونه حمایتى که لازم است از این قبیل برنامه ها ارائه دهند. او مى گوید: «این کار با توجه به معرفى پوشش در فرهنگ ها و قومیت هاى مختلف ارزنده است. خیلى از مردم در شهرهایى مانند تهران با فرهنگ و پوشش سنتى اقوام در شهرهاى کوچک آشنا نیستند. گاهى حتى لباس پاکستان و افغانستان را لباس اهالى سیستان و بلوچستان مى دانند. حالا این حرکت خوبى براى معرفى فرهنگ کشور خودمان به مردم است. »

جشنواره «زنان سرزمین من» مى تواند باز هم برگزار شود. اجراى آن به سال هاى سوم، چهارم، پنجم و بیشتر برسد و هر بار یک تغییر کوچک در طرحى که ارائه مى شود، یک تغییر کوچک در دیدگاهى که آن را به وجود مى آورد و یک تغییر کوچک در ذهنیت مسئول، مدیر یا تولیدکننده، مى تواند در ادامه تأثیر ماندگار و مفیدى در پى داشته باشد.

فاطمه امیرى

منبع: ایران